Consument waardeert versheid en betrouwbaarheid van agrarische producten
4 feb 2021
De versheid en smaak van de producten, betrouwbaarheid en transparantie over de herkomst en productie hiervan en het steunen van de lokale boer of tuinder. Dit vormen voor consumenten de belangrijkste redenen om hun inkopen te doen bij een boerderijwinkel of automaat in hun omgeving.
Dat blijkt uit het onderzoek van Stan Breukers, derdejaarsstudent International Business aan Fontys Hogeschool Venlo. In opdracht van de LLTB heeft hij het afgelopen halfjaar de boerderijverkoop in Limburg in kaart gebracht. Door middel van 23 kwalitatieve interviews met agrarische ondernemers en een uitgebreide consumentenenquête heeft hij achterhaald op welke manieren boeren en tuinders hun verkooppunten verder kunnen professionaliseren en hoe de LLTB zijn leden hierin kan ondersteunen.
‘Met de bekendheid van boerderijverkoop onder de invullers zit het wel goed’, vertelt LLTB-portefeuillehouder Susanne Görtz. 97 procent van de in totaal 391 respondenten gaf aan bekend te zijn met tenminste één boerderijwinkel of automaat. Een meerderheid (69 procent) kent deze verkooppunten omdat ze er regelmatig langskomen. Respectievelijk 43 en 32 procent is bekend geraakt door familie en vrienden of vanwege een persoonlijke connectie met de agrarische ondernemer.
Slechts 21 procent geeft aan een verkooppunt via social media te hebben leren kennen. ‘Dit kan verklaard worden doordat deze mensen de verkooppunten al kenden, bijvoorbeeld omdat ze er regelmatig langsrijden. Ook maken nog niet alle boeren en tuinders actief gebruik van social media’, licht Görtz toe. Uit de interviews met agrarische ondernemers kwam onder andere sterk naar voren dat zij behoefte hebben aan meer kennis hierover.
‘Veel ondernemers weten nog niet hoe zij deze kanalen zo efficiënt mogelijk kunnen inzetten om hun verkooppunt te promoten. Aan de andere kant gaven zij veelal aan geen tijd of budget te hebben voor een uitgebreide marketingstrategie. Deze ondernemers moeten dus weten hoe ze social media snel en gemakkelijk kunnen gebruiken ten behoeve van hun boerderijverkoop.’
Waardering
‘De consument waardeert met name de versheid van de producten’, vervolgt Görtz. 88 procent van de bestaande klanten geeft aan dat dit een belangrijke reden is om rechtstreeks bij een boer of tuinder te kopen. ‘Dit blijkt ook uit de productgroepen die het meest via een agrarisch verkooppunt worden gekocht. Vooral groenten, fruit en eieren zijn populaire producten, vlees en zuivel gaan minder vaak over de toonbank. Dit betreft wel de frequentie waarin de producten worden gekocht, niet de hoeveelheid.’ De LLTB-bestuurder doelt hiermee op het feit dat bijvoorbeeld vlees in grotere hoeveelheden verkocht wordt, omdat dit – ingevroren – langer meegaat.
84 procent wil daarnaast de lokale boer of tuinder ondersteunen door zijn of haar producten te kopen. 38 procent van de consumenten geeft aan altijd naar dezelfde boer of tuinder te gaan. Een kleine meerderheid (58 procent) wisselt tussen enkele agrarische verkooppunten. ‘Bijvoorbeeld omdat het ene verkooppunt niet alle benodigde producten verkoopt’, legt Görtz uit. ‘Gezien deze resultaten is het overgrote deel van de klanten loyaal te noemen aan één of enkele boerderijwinkels en automaten.’
Verder werden de smaak van de producten (66 procent), transparantie (47 procent) en betrouwbaarheid (45 procent) als belangrijkste beweegredenen genoemd om een agrarisch verkooppunt te bezoeken. ‘De bewuste consument vindt het belangrijk te weten waar de producten vandaan komen en hoe deze worden geproduceerd’, weet de student. ‘Ook het persoonlijk contact van de agrarische ondernemer met de klanten draagt bij aan deze betrouwbaarheid en transparantie. Hij of zij speelt, misschien onbewust, een belangrijke rol bij het overbrengen van het verhaal achter zijn of haar producten aan de bezoekers.’
Gemak
‘Tegenover de bewuste consument staat de klant die vooral uit is op gemak en zijn keuze in verkooppunt laat afhangen van beschikbare tijd en bereikbaarheid’, ziet Görtz. Met name de afstand naar de winkel wordt door zowel bestaande (22 procent) als potentiële klanten (35 procent) ervaren als een obstakel. 92 procent van de klanten reist niet verder dan 10 kilometer voor een bezoek aan een boer of tuinder. 72 procent blijft binnen 5 kilometer en 28 procent gaat zelfs niet verder dan 2 kilometer. ‘Dit kan mede worden verklaard omdat er binnen die straal al een of meerdere (agrarische) verkooppunten te vinden zijn, waardoor de consument ook niet verder hoeft te reizen’, vult de LLTB-bestuurder aan.
Ook tijd is een belangrijke factor. 31 procent van de respondenten die één keer of minder per maand een agrarisch verkooppunt bezoeken, geeft aan geen tijd te hebben om meerdere verkooppunten te bezoeken. Het assortiment speelt daarbij een reden om al dan niet voor een boerderijwinkel te kiezen, boven bijvoorbeeld een supermarkt. Voor 19 procent van deze mensen is het relatief beperkte assortiment bij boerderijverkoop een reden om toch voor een ander verkooppunt te kiezen.
‘Opvallend is dat prijs niet genoemd wordt als beweegreden in de keuze voor een boerderijwinkel of automaat, een supermarkt of een ander verkooppunt’, peinst Görtz. Of dit komt omdat de prijsverschillen verwaarloosbaar zijn of omdat prijs ondergeschikt is aan zaken als versheid, betrouwbaarheid en gemak, is niet onderzocht.
Uitdagingen
In de interviews met agrarische ondernemers is hen tevens gevraagd welke uitdagingen zij zagen en nog steeds zien in hun bedrijfsvoering. ‘Ruimtelijke ordening kwam veelvuldig terug’, zegt Görtz. ‘Een deel van de ondernemers gaf aan dat uitbreiding van de boerderijwinkel bemoeilijkt is door de beperkingen van het bestemmingsplan.’
Bijkomende uitdagingen voor ondernemers met een automaat waren onder meer de beperkte capaciteit en de kans op vandalisme en vernieling. ‘Daar staat tegenover dat automaten vaak ruimere openingstijden hebben dan boerderijwinkels en andere verkooppunten. Sommige automaten zijn zelfs 24 uur per dag open. En ze zijn gemakkelijk en snel in gebruik voor consumenten.’
Vervolg
Het onderzoek van Breukers heeft de LLTB veel inzicht verschaft in wat er leeft onder de leden met een agrarisch verkooppunt en onder de Limburgse consumenten. De komende weken worden de onderzoeksresultaten nader bekeken. Op basis hiervan worden vervolgstappen geformuleerd. Wanneer hier meer duidelijkheid over is, wordt u hier via de bekende kanalen over geïnformeerd. De resultaten uit de consumentenenquête zijn tevens in een infographic verwerkt. Klik hier om de infographic te bekijken.
Op donderdag 4 februari werd Susanne Görtz telefonisch geïnterviewd in de radio-uitzending van Omroep Peel & Maas over dit onderwerp. Luister het fragment hieronder terug.