Column Saskia Duives-Cahuzak: De R-factor van zwoegerziekte
2 feb 2021
Vorige week was het Kennisevent van de Gezondheidsdienst voor Dieren en Vakblad Het Schaap. Ook onze vakgroep heeft een bijdrage geleverd. Het leuke van het kennisevent is dat je toch weer nieuwe informatie ophaalt.
Zo was er dit keer de inleiding van Karianne Peterson, die gepromoveerd is op zwoegerziekte. Natuurlijk is het altijd het beste om zwoegervrij te zijn. Voor hobbyhouders zeker aan te bevelen. Voor grote bedrijven een te kostbare zaak. Aan de andere kant kost de zwoegerziekte 30 procent van de groei van de lammeren, dus de moeite waard om er scherp op te zijn.
Zwoegerziekte wordt veroorzaakt door een virus dat zich onder de schapen verspreid door aerosolen. Dit zijn waterdruppeltjes in de lucht. De grotere aerosolen, die een besmet schaap verspreidt (uit de neus of de bek), bevatten het virus. Deze aerosolen vallen binnen 2 meter op de grond. Dus schapen moeten echt neus-aan-neus staan om het virus te kunnen doorgeven.
Dat blijkt ook uit het onderzoek van Karianne: als één besmet schaap buiten in de wei in de kudde van 1 tot 120 schapen rondloopt, dan is na 15 maanden pas een duizendste deel van de schaap besmet met zwoegerziekte. Dat is dus verwaarloosbaar.
Echter, komen de dieren kort op elkaar te staan, bijvoorbeeld in de stal of in een veetrailer, dan wordt de besmetting wel binnen 1 tot 2 dagen doorgegeven. Het verhaal van Karianne laat zien dat het voor schapen heel gezond is om vooral buiten in de wei te staan, liefst jaarrond. En als ze binnen moeten staan voor bijvoorbeeld het aflammeren, zet ze daar niet te dicht op elkaar. Geef ze ruimte en vooral veel frisse lucht. Ook de noodzaak van het schoonspuiten van de veetrailer na ieder transport is duidelijk.
Denk na over de plekken waar de neuzen elkaar ‘ontmoeten’: voertrog en waterbak. Zeker in de lammertijd is het belangrijk om de aflammerhokjes goed schoon te maken voor er een nieuwe ooi in komt. En was de voer- en wateremmer af met water dat minstens 60 graden Celsius heet is. Laatste tip: laat de stagiaires en iedereen die in de lammertijd meehelpt het filmpje zien, dan weten ze waar ze mee bezig zijn. Zo wordt het risico om zwoeger te verspreiden tijdens de lammerij weer een stukje kleiner.
Saskia Duives-Cahuzak,
Voorzitter LTO-vakgroep Schapenhouderij