LTO Nederland is vóór eerlijke en faire handelsverdragen, waarbij er sprake is van gelijke standaarden binnen en buiten Europa en adequate bescherming van sectoren die op kostprijs kwetsbaar zijn.

Dat geldt ook voor het EU-akkoord met de vier Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay, met samen 263 miljoen inwoners). EU-lidstaten en Europees Parlement moeten hierover de komende tijd hun standpunt nog gaan innemen. 

De Europese landbouworganisatie COPA-COGECA maakt mede namens LTO bezwaar tegen de grote haast waarmee de Europese Commissie en de Mercosur-landen een deal hebben gesloten, vlak voor het einde van het mandaat van deze Commissie op 31 oktober 2019. Er moet rekening worden gehouden met de gevoelige belangen van de vlees- en akkerbouwsectoren. Die mogen niet opgeofferd worden ten gunste van andere sectoren, zoals de automobielindustrie, chemie en farmaceutische industrie. Producten die naar Europa komen, moeten voldoen aan de EU-kwaliteitseisen (veiligheid, plant- en diergezondheid). Dat dient ook adequaat gecontroleerd te worden.

Samenvatting EU-Mercosur handelsdeal

Op dit moment zijn nog niet alle details bekend. Pas als de teksten gepubliceerd zijn, zullen de EU-lidstaten en het Europees Parlement erover debatteren en gaan stemmen. Mogelijk gaan ook de nationale en, in sommige gevallen, regionale parlementen in de lidstaten stemmen. De ratificatie kan nog jaren in beslag nemen.

Overeengekomen zou zijn dat Mercosur geen importtarieven meer heft op 91 procent van de EU-exportproducten. De EU annuleert importtarieven op 92 procent van de Mercosur-exportproducten.

Een belangrijk onderdeel is de bescherming van landbouwsectoren die vanwege de strengere Europese eisen en hogere sociale standaarden (lonen) niet goed kunnen concurreren met de landen in Zuid-Amerika. Voor deze sectoren zal geen sprake zijn van vrijhandel. In plaats daarvan worden er ‘contingenten’ vastgesteld waarvoor een nul- of verlaagd importtarief geldt. Boven het vastgestelde volume geldt nog steeds het huidige importtarief.

Wat weten we over de omvang van de toegekende contingenten:

• Pluimveevlees inclusief kalkoenvlees: 180.000 ton tegen een nultarief, verdeeld over 50 procent met been/50 procent zonder been. Ter vergelijking: de EU-pluimveevleesproductie is 15 miljoen ton, de Nederlandse productie is 1,1 miljoen ton.
• Eieren: Argentinië krijgt nieuwe contingenten voor 6000 ton ei-equivalenten, namelijk 50 procent albumin (ei-proteïne) en 50 procent eidooiers. De EU-export was in 2018 219.000 ton, de EU-import 27.000 ton. De EU-productie was in 2018 6,6 miljoen ton, de Nederlandse 625.000 ton.
• Rundvlees: de EU geeft Mercosur een contingent van 99.000 ton tegen een importtarief van 7,5 procent. Hiervan 55 procent vers/gekoeld en 45 procent bevroren. Ter vergelijking: de totale EU-productie bedraagt 8 miljoen ton.
• Varkensvlees: 25.000 ton ractopamine-vrij vlees tegen nu 12.000 ton. Importtarief: 83 euro per ton. Dit is kennelijk geen prioriteit voor de Mercosur-landen. De EU-productie is 24 miljoen ton en de EU exporteert op dit moment 20.000 ton per jaar naar de Mercosur-landen. De EU krijgt volgens de bereikte deal tarief-vrije toegang.
• Suiker: de EU-bod geeft Brazilië een contingent van 180.000 ton tegen nultarief, in te voeren in vijf jaar. De EU-productie is ruim 18 miljoen ton.
• Bio-ethanol: de EU biedt 450.000 ton (moet nog bevestigd worden).
• Zuivel: hier is de EU op zoek naar markttoegang in met name Brazilië. Mercosur biedt de EU een verruiming van tariefvrije contingenten: 30.000 ton kaas, 10.000 ton melkpoeders en 10.000 ton babymelkpoeder. Het huidige importtarief is 28%. De EU-kaasproductie is ongeveer 8 miljoen ton.
• Aardappelproducten inclusief diepvries, appels en peren: volledige liberalisatie op het moment dat de overeenkomst van kracht wordt.

Vanaf het moment van inwerking treden, wat nog enkele jaren kan duren, geldt voor de meeste producten met afgesproken contingenten een overgangstermijn van vijf tot negen jaren.

EU-Commissaris Phil Hogan heeft bekend gemaakt dat er een steunfonds van 1 miljard euro komt voor sectoren die als gevolg van de deal in de knel komen. Verdere details ontbreken nog.

Hogan wijst ook op de erkenning van 357 producten met geografisch erkende herkomsten zoals Comté kaas (Frankrijk) en Parma ham (Italië). In Nederland hebben we ook van deze producten, maar op exportterrein doen we hier weinig mee. Zo kennen we ‘Edam Holland’ en ‘Gouda Holland’ kaas (gemaakt van Nederlandse melk), maar hier wordt in de marketing nog weinig mee gedaan. 

Milieu, dierenwelzijn- en klimaateisen

De Europese Commissie stelt dat er geen concessies gedaan worden aan de EU-eisen op terreinen als milieu, klimaat en dierenwelzijn en dat hier streng op gecontroleerd zal worden. De EU-wetgeving wordt door dit akkoord niet gewijzigd. In het bijzonder wordt nu de nadruk gelegd op klimaat, omdat de Braziliaanse president Bolsenaro een jaar geleden zei dat hij zich wil terugtrekken uit het klimaatakkoord van Parijs, in navolging van Trump. In het akkoord staat dat de Mercosur-landen mee blijven doen aan het klimaatakkoord. Verder zegt de Europese Commissie dat er meer overleg over dierenwelzijn komt tussen de EU en Mercosur. Of dat ook betekent dat de Mercosur-landen de EU-wetgeving gaan overnemen, staat er nog niet bij.

Lees het volledige bericht hier.

Dit is een bericht van LTO Nederland.