field-1246620_1920

De paprikaboer kan zijn warmte niet kwijt

18-01-2018

Een mooi artikel vandaag over aardwarmte in Dagblad De Limburger. LLTB-lid Pieter Wijnen vertelt over de voordelen van geothermie en de noodzaak van een warmtenetwerk.

 

 

De paprikaboer kan zijn warmte niet kwijt


Paprika- en komkommertelers in Grubbenvorst pompen genoeg heet water op uit de aardbodem om alle bedrijven in de omgeving klimaatneutraal te verwarmen. Maar een mooi plan om de warmte aan de buren te geven komt al 2,5 jaar niet van de grond.

De aarde zit propvol energie. Diep onder de oppervlakte liggen grote heetwaterbronnen. Wie op de juiste plek boort, kan heet water aantreffen dat prima geschikt is om kassen, bedrijven of woonwijken te verwarmen.

Temperatuur

De grote distributiebedrijven op Trade Port Noord in Venlozoals DSV, Michael Kors, UPS, Goodman en Groep Heylen zouden stil en CO2-vrij op temperatuur kunnen worden gehouden met de warmte die buurman en paprikateler Pieter Wijnen in de aanbieding heeft. Een leidingennetwerk aanleggen volstaat.

Wijnen Square Crops in Grubbenvorst heeft vijf jaar geleden een grote, ondergrondse heetwaterbron aangeboord. Water van 75 tot 80 graden Celsius wordt van ruim 2 kilometer diepte omhoog gepompt. Een warmtewisselaar onttrekt de warmte aan het water en brengt de kassen duurzaam op temperatuur. Vervolgens gaat het afgekoelde water met 35 graden Celsius terug de grond in en dat is eigenlijk zonde, meent Wijnen. Met dat water kun je nog heel wat gebouwen in de omgeving verwarmen.

Fossielvrij 

Ook andere tuinders in het tuinbouwgebied Californië willen hun aardwarmte graag doorverkopen. Een warmwaternetwerk moet een wezenlijk onderdeel worden in de energietransitie dat is de vervanging van vuile, fossiele energie door schone, hernieuwbare alternatieven. Er zijn echter nog grote stappen nodig om Limburg in 2050 energieneutraal te krijgen. In Zuid-Holland wordt nu voortvarend een warmte-rotonde aangelegd, waarbij kassen, fabrieken en woonwijken elkaar van warmte voorzien. Dat kan in theorie ook in het Greenportgebied. Maar het gebeurt nog steeds niet. Netwerkbeheerders praten er al jaren over, maar durven tot nu toe de investering niet aan.

Glastuinders zijn grootverbruikers van energie. De glazen kassen zijn slecht geïsoleerd. Er gaat dus veel warmte verloren.Waar kassen aanvankelijk met stookolie en later met aardgas werden verwarmd, hebben enkele grote tuinders nu gekozen voor geothermie. Dat worden er in de toekomst wellicht meer.

Wijnen Square Crops bespaart dankzij aardwarmte 2.000 kuub aardgas per uur. "Dat is iets meer dan wat een gezin in een heel jaar stookt. Maar, aan de andere kant, laat het ook zien hoeveel energie wij verbruiken”, beseft Wijnen. "We hebben vorig jaar onze kassen voor 97 procent verwarmd met geothermie en nog maar 3 procent met aardgas. Per jaar hoef ik 11,5 miljoen kuub aardgas minder te verstoken. Geothermie is een heel mooie manier om nagenoeg fossielvrij te produceren. Het is gigantisch efficiënt. Je zet de heetwaterpomp aan en dat levert je voor iedere verbruikte kilowatt elektriciteit 50 kilowatt aan warmte op.”

Warmtenetwerk

De kassen van Wijnen staan in het tuinbouwgebied Californië, ten noorden van Venlo. Ten westen van de stad heb je het andere tuinbouwgebied, Siberië. Op de bedrijventerreinen daartussen vestigen zich in hoog tempo nieuwe grote distributiecentra. Wijnen zou die bedrijven met hun grote hallen graag aansluiten op het warmtenetwerk. "We hebben 80 procent van het jaar capaciteit over. Waarom zouden we die warmte niet aan een ander kunnen leveren?” Jaren geleden, toen Wijnen naar aardwarmte ging boren, was daar al sprake van.

Het idee werd opgepikt door Etriplus, het eigen energie-ontwikkelbedrijf van Greenport Venlo, met als aandeelhouders onder meer netbeheerder Alliander, ingenieursbureau Arcadis en energiebedrijf Greenchoice. Etriplus maakte een plan voor een warmtenet dat het hele glastuinbouwgebied Californië, maar ook Trade Park Noord, het campusterrein en het voormalige Floriadegebied bestrijkt. Op de website werd aangekondigd dat het warmtenet in 2016 zou worden aangelegd. Dat lukt niet en in 2017 ook niet.

Nutsvoorziening

Het zou gemakkelijk zijn als een warmtenetwerk als een nutsvoorziening wordt gezien, waar de overheid voor moet zorgen, maar die laat dit soort dure investeringen tegenwoordig over aan de markt. Wijnen: "Helaas zien netwerkbedrijven veel beren op de weg. De aanleg van zwaar geïsoleerde pijpleidingen voor warm water is vele malen duurder dan een gasleiding. Het netwerk van pijpen tussen Californië, Siberië en de tussenliggende bedrijven kost misschien wel 15 miljoen euro. Netbeheerders zijn vooral op zoek naar rendement op de korte termijn. Ze willen die pijpen in 12 jaar afschrijven, omdat daarna de subsidie eindigt, terwijl de buizen in de praktijk makkelijk 25 jaar mee kunnen. Zo rekenen ze de businesscase dood. Alliander, de netbeheerder die een warmtenetwerk zou kunnen aanleggen bij Greenport, schrikt terug voor de risico’s.”

Alliander heeft gemerkt dat weinig bedrijven de warmte willen kopen en is bang miljoenen euro’s te veel uit te geven, erkent Matthijs Visser, businessontwikkelaar van Alliander: "Het is niet zo dat de klanten vanzelf komen als we een buis aanleggen. We hebben extreem veel moeite gedaan om afnemers te werven. Maar de interesse is tot nu toe gering. Voor grote logistieke bedrijven is verwarming bijzaak. Bovendien zitten sommige distributiebedrijven in een gehuurd pand.”

Koudwatervrees

Volgens Wijnen is dat koudwatervrees: "Op Trade Port Noord worden tal van distributiecentra gebouwd. Binnen anderhalf jaar is dat gebied vol. De netwerkbeheerder heeft dus geen risico dat de aanleg van het netwerk onrendabel wordt.” De tuinder denkt dat de overheid het project alsnog een impuls kan geven door nieuw te vestigen bedrijven te verplichten een aansluiting op aardwarmte te nemen.

Voor klanten of afnemers is geothermie niet duurder dan aardgas, meldt Etriplus. Klanten hebben de zekerheid dat hun energiekosten over een reeks van jaren stabiel blijven, terwijl de aardgasprijzen kunnen pieken. "Toch staan de potentiële afnemers niet te dringen, ze hebben immers al betaald voor een gasaansluiting”, weet projectleider Lodewijk Burghout van Californië BV. "En duurzaamheid is voor veel bedrijven geen prioriteit.”

Zekerheid

Matthijs Visser van Allinader stelt: "Gas is nu spotgoedkoop, dus het is lastig om ondernemers over te halen om over te stappen op warm water.” Ze willen ook zekerheid dat de warmte altijd geleverd wordt. Wat gebeurt er als tuinder Wijnen failliet gaat? Daar moet iets voor worden geregeld.

Het distributiecentrum van de Amerikaanse modekoning Michael Kors – hemelsbreed 503 meter van Wijnen – doet wel graag mee. In het grote gebouw is al vloerverwarming aangelegd die op het warme water van Wijnen kan worden aangesloten. De tuinder is bereid zijn restwarmte voor een zacht prijsje "met slechts een klein beetje rendement” te leveren. "Mijn drive is duurzaamheid en ik wil geen verlies lijden. Helaas mag ik zelf geen pijp naar Michael Kors trekken. Ik ben geen netwerkbeheerder. Het duurt me te lang. Ik ben al 2,5 jaar in gesprek. Niemand durft de knoop door te hakken.”

Aanleg

Directeur Hans Breukelman van Etriplus bevestigt dat er vertraging is ontstaan. Het is riskant een duur warmtenetwerk aan te leggen als je niet zeker weet hoeveel klanten er gebruik van willen maken."Als we meteen zes of zeven klanten zouden hebben, was het gemakkelijk. Maar we zijn nu met drie grote potentiële afnemers in gesprek. Dat vergt tijd. Ze willen onder meer zeker weten dat de warmte altijd beschikbaar is. Als ze alle drie meedoen, hebben we net voldoende kritische massa en kunnen we in de loop van dit jaar beginnen met de aanleg.”

Voor milieugedeputeerde Daan Prevoo gaat het allemaal niet snel genoeg. "We moeten van het aardgas af. Het is het duidelijk dat je de aanleg van een warmtenetwerk niet volledig aan de markt kunt overlaten. Het is een nutsvoorziening. De overheid moet de regie nemen en helpen om de onrendabele top te slechten. Dat kan door met de juiste partijen om tafel te gaan zitten, door regels in te voeren en een eerste gedeelte voor te financieren.”

Bron: Dagblad De Limburger

IMG_2083.JPG

Pagina delen