LTO Nederland wil extra middelen voor de brede weersverzekering en agrarisch natuurbeheer vrijmaken binnen het bestaande POP3 budget. Staatsecretaris Van Dam kondigde eerder deze maand aan 30 miljoen euro per jaar extra beschikbaar te willen stellen door overheveling uit de zogenoemde betalingsrechten naar POP3.
LTO portefeuillehouder Omgeving Jakob Bartelds noemt de overheveling ongeloofwaardig: ‘Er is er nog maar 12% van het POP3 budget uitgegeven, terwijl we al op de helft van de uitgifte periode zijn. Als we op deze voet doorgaan, moet Nederland zelfs geld terugbetalen aan de EU’. Volgens LTO Nederland verliezen Nederlandse boeren met de overheveling onnodig en onterecht ruim 4,5 % van hun betalingsrechten.
Het voorstel van staatssecretaris Van Dam voor een extra korting op de betalingsrechten ten behoeve van overheveling is deze week door de Kamer besproken en niet controversieel verklaard. De Kamer wil eerst nog vragen stellen aan de staatssecretaris. Volgende week zal blijken of een meerderheid in de Kamer Van Dams voorstel steunt. LTO Nederland deed deze week nog een laatste poging de Kamer hiervan te weerhouden. Dat er €10 miljoen per jaar extra nodig is voor de brede weersverzekering en voor agrarisch natuurbeheer is voor Bartelds geen punt van discussie.
Brede weersverzekering
De wateroverlast als gevolg van extreme weersomstandigheden in juni 2016 heeft duidelijk gemaakt hoe kwetsbaar de land- en tuinbouw is. “Een goede weersverzekering kan boeren beschermen tegen ondraagbare schade als gevolg van weersomstandigheden. Op dit moment is de premie vaak nog te hoog en de uitkeringen te laag”, aldus Bartelds.
Agrarisch natuurbeheer
Bij het agrarisch natuurbeheer wijst Bartelds er wel op dat het ook echt bij boeren terecht moet komen. ‘Er is veel dynamiek vanuit allerhande projectinitiatieven voor agrarisch natuurbeheer, natuurinclusieve landbouw enzovoorts. Op zich ben ik daarvoor, maar daar is wat mij betreft de €20 miljoen extra per jaar niet voor bedoeld. Die moet naar boeren die mee doen met agrarisch natuurbeheer. Het verbaast mij dat de staatssecretaris niets zegt over de besteding van dit geld en evenmin aan geeft of dit geld ook eerst naar de provincies gaat. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het overgrote deel van de POP3 uitgaven’.
POP3 geld terug naar de EU
Van het POP3 budget van €765 miljoen over de periode 2014-2020 is tot april van dit jaar nog maar €107 miljoen uitgegeven. Bartelds hierover: ”Alleen voor de brede weersverzekering en voor agrarisch natuurbeheer liggen we op schema. Van de overige geplande uitgaven is nog maar weinig terecht gekomen”. Bartelds noemt als voorbeeld de inzet van POP3 voor het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. “We willen aan de slag om waterkwaliteit te verbeteren, zodat we voldoen aan de KRW en Nitraatrichtlijn”, aldus Bartelds. Daarvoor is €100 miljoen beschikbaar tot 2020. Provincies moeten ervoor zorgen dat het geld daadwerkelijk wordt ingezet. Wanneer het geld voor water echt beschikbaar komt resteert er nog een groot POP3 budget waarvan allerminst zeker is of dit op tijd wordt besteed. Bartelds wijst op het risico dat Nederland POP3 geld moet terugbetalen aan de Europese Commissie. ”Dat moeten we natuurlijk voorkomen. Probeer weliswaar zoveel mogelijk vast te houden aan je programma maar wees ook flexibel. Speel in op de extra vraag naar de brede weersverzekering en naar agrarisch natuurbeheer door binnen het huidig programma op onderdelen te schuiven. Dan is 4% extra korting op betalingsrechten helemaal niet nodig en je voorkomt dat er geld terug gaat naar de EU”, aldus Bartelds. Ook noemt Bartelds het een reëel gevaar dat als terugbetaling dreigt er nog vlug een aantal grote projecten door de POP3 pijplijn worden gedrukt. Volgens hem is er bij POP1 en 2 veel geld niet terecht gekomen bij de landbouw, waardoor het eigenlijke doel niet is bereikt.