LTO vakgroep paardenhouderij heeft Centaur Consulting gevraagd advies uit te brengen inzake de mogelijke gevolgen van de realisatie van een hondenhotel vlak naast een pensionstal. Omdat deze situatie niet op zichzelf staat, wil LTO de belangrijkste bevindingen met u delen.

Bestemmingsveranderingen van een aangrenzend perceel maar ook bedrijfsuitbreiding kunnen nadelige effecten hebben op uw bedrijfsvoering. Paarden zijn vluchtdieren en reageren onder andere op geluidsprikkels. Overmatige prikkels zijn hinderlijk, zowel voor de paarden alsook voor de pensionklanten. Reden dus om bij aangekondigde bestemmingsveranderingen of bedrijfsuitbreiding van de buurman mogelijke nadelige effecten op zowel de concurrentie positie als op het welzijn van de paarden in beeld te brengen.

Op basis van literatuurstudie en richtlijnen wordt geadviseerd paarden gedurende de dag niet bloot te stellen aan een geluidssterkte hoger dan 65 decibel (dB). Daarbij moeten de paarden de gelegenheid krijgen om aan dit geluidsniveau te wennen. Het gewenningsproces zal minimaal 2 weken in beslag nemen, afhankelijk van het ervaringsniveau van het paard. In deze periode is voorzichtigheid geboden. Geadviseerd wordt om de paarden sociaal te houden, te laten verzorgen door ervaren verzorgers en bij twijfel niet te berijden. Voor ieder nieuw paard dient een periode van minimaal 2 weken gewenning in acht genomen te worden.

Gedurende de nacht wordt een rustperiode van minimaal 5 uur geadviseerd, waarbij de geluidssterkte niet boven 45 dB uitkomt om voldoende gelegenheid tot slapen te geven.

Alle geadviseerde geluidssterktes betreffen waarden te meten in de stal.
Paarden zijn pas laat gedomesticeerd en staan daardoor qua gedrag nog relatief dicht bij hun voorouders. Een leven als prooidier op uitgestrekt vlaktes heeft het paard gemaakt tot een vluchtdier met een scherp oog en oor op zijn omgeving. Iedere verandering hierin wordt in eerste instantie gewantrouwd tot het paard leert dat een prikkel, zoals een geluid ongevaarlijk blijkt te zijn.

Geluidssterkte
Het bereik het gehoor van een paard begint bij 5-15 decibel (dB) Iets hoger dan dat van mensen. Wij kunnen al geluiden vanaf 0 dB waarnemen. Voor mensen beginnen geluidsniveaus boven 120 dB binnen in het oor ongemakkelijk te voelen. Geluidsniveaus tussen 130-140 dB worden gevoeld als pijn. Voor paarden zijn dergelijke plafondwaardes niet bekend. Naast de geluidssterkte is ook de duur van belang.

Gewenning
Paarden kunnen wennen aan een bepaalde vorm van achtergrond geluid. Om te kunnen wennen aan het geluid moet het geluid nooit gevolgd worden door een onprettige ervaring en het moet bij voorkeur constant aanwezig zijn of voorspelbaar zijn, bijvoorbeeld een trein die op regelmatige tijden voorbij komt.

Slaappatronen van paarden
De slaaptijd van een paard op stal ligt gemiddeld tussen de 3 tot 5 uur per dag of 15% van de totale tijd in. Paarden slapen het meest tussen middernacht en vroeg in de ochtend. Een kortere slaaptijd kan effect hebben op het welzijn en de prestaties van paarden.

Veranderingen in de omgeving en het effect op slapen
Er zijn niet eerder normen gegeven voor geluidswaarden waarboven de slaap van paarden beïnvloed wordt. Voor mensen, niet zijnde vluchtdieren, is door de US Environmental Protection Agency een maximale waarden van 45 dB vastgesteld om te beschermen tegen de slaap interferentie. Voor een vluchtdier als het paard zou minimaal dezelfde norm moeten gelden.

Zijn er ook in uw omgeving plannen om de bestemming te veranderen, bijvoorbeeld van agrarisch naar sport, recreatie of hondenhotel? Ga dan in gesprek met uw (nieuwe) buur en neem dan contact op met uw eigen organisatie. Wij zoeken voor u naar een passend advies.