Het wetsvoorstel ‘Wijziging van de Meststoffenwet in verband met de implementatie van het zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn’ is op 27 juni is gepubliceerd en aan de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel gaat over fosfaatgebruiksnormen (klasse-indeling en indicatoren voor fosfaattoestand) en over plafonds voor mestproductie (totaal Nederland en melkvee, pluimvee en varkens).
Per 2020 moet dit ingaan en het komt een op een voort uit afspraken tussen de Nederlandse overheid en de EU in het 6 AP Nitraatrichtlijn. LTO Nederland blijft inzet plegen op een zo praktische en werkbaar mogelijke invoering.
Onze lobby van het najaar van 2018 heeft resultaat gehad. In een eerste variant van het wetsvoorstel (internetconsultatie oktober 2018) stond erg prominent een dwingende, directe en automatische eis om een generieke korting op te leggen bij overschrijding van een sectorplafond. LTO Nederland heeft zwaar geageerd tegen het voorstel was om deze ‘dwingende en directe’ in de wet op te nemen. In onze ogen zijn er ook minder dwingende en minder directe opties waarmee de plafonds gerespecteerd en gehandhaafd kunnen worden, voor zover dit noodzakelijk is. In het huidig voorliggend wetsvoorstel is het dwingende karakter verdwenen. Dit is positief, de dwingende eis is uit het wetsvoorstel, maar de overheid kán nog wel overgaan tot een generieke korting. LTO Nederland ziet liever dat individuele ondernemers worden aangesproken en beloond voor hun gedrag. Generieke kortingen (verplicht of als mogelijkheid) zijn daarvoor sowieso niet het juiste instrument. Waar LTO Nederland niet over te spreken is, is het feit dat voor varkens en pluimveehouders nu de mogelijkheid wordt opgenomen om bij ‘dreigende overschrijding’ van hun plafond al te gaan afromen bij handel. Wij zullen er op insteken over deze passage nog het nodige debat in de Tweede Kamer te laten plaatsvinden. De voorgestelde kortingsmogelijkheden zijn in de ogen van LTO Nederland niet wenselijk en ook niet nodig.
Een ander deel van het wetsvoorstel betreft de fosfaatgebruiksnormen. Per 2020 en per 2021 waren er wetswijzigingen voorzien. In 2020 aangaande fosfaatklassen en in 2021 voor indicatoren voor de fosfaattoestand. Voorgesteld wordt nu om deze wijzingen niet per wet, maar in lagere regelgeving door te voeren. Ten principale is LTO Nederland hier geen voor- of tegenstander van: het gaat ons om het effect op het boerenerf of op het land. In z’n algemeenheid vindt LTO Nederland dat met de huidige en toekomstige fosfaatgebruiksnormen geen ‘klimaatvriendelijk bodembeheer’ kan worden gevoerd. Bij bijvoorbeeld sectoren die geen fosfaatkunstmest mogen/kunnen/willen gebruiken, of sectoren die de beperkte fosfaatruimte willen benutten voor de aanvoer van organische stof (denk aan grondgebruikers met derogatie, de biologische sector, telers in diverse plantaardige sectoren) zullen deze (zeer) lage fosfaatgebruiksnormen ervoor zorgen dat de mineralenbehoefte niet optimaal met (producten uit) dierlijke/organische mest ingevuld kan worden. Hierdoor kunnen bodem en plant dus niet optimaal gevoed worden met natuurlijke (kringloop) meststoffen. Het wetsvoorstel lost dit niet op. Ook de nieuwe klasseindeling zal de onbalans tussen aanvulling en onttrekking aan de bodem niet kunnen herstellen. Er lopen echter ook nog onderzoeken om de onttrekkingscijfers te actualiseren. LTO Nederland zet voor de toekomst dus onverminderd op in om duurzaam- en klimaatvriendelijk bodembeheer en een passende bemesting wel aan elkaar gekoppeld te krijgen.
De verwachting is dat het huidige wetsvoorstel in september 2019 wordt besproken in de Tweede Kamer, alvorens wordt overgegaan tot stemming. LTO Nederland zal voorafgaand aan dit debat met een nadere inhoudelijke reactie gaan lobbyen.