Dit Brussels Bericht schrijf ik kort nadat ik eind juli een lijstje met vragen van de Europese Commissie onder ogen kreeg over de recorddroogte in Nederland.

LTO wil namelijk om meer ruimte voor boeren om in te spelen op de uitzonderlijke situatie, om zo ruwvoertekorten te voorkomen, beter om kunnen gaan met hun mest terwijl ze niet worden gekort op GLB-betalingsrechten en vergoedingen voor agrarisch natuurbeheer. Je zou zeggen: wat kan daar mis mee zijn? Het is een extreem jaar, daarvoor hoef je de krant maar open te slaan. In Brussel ligt het echter niet zo simpel als voor boeren en tuinders. Voor medewerkers van de Europese Commissie maakt het weinig verschil of er visquota over EU-lidstaten verdeeld moeten worden of dat er een oogst verloren dreigt te gaan. Brussel is vooral goed in het regelen van complexe zaken waarover 27 lidstaten en het Europees Parlement het eens moeten worden, maar heeft moeite om snel in te spelen op dreigende crises. Zeker in vakantiemaand augustus.

Brussel beschikt over actuele satellietbeelden die aan duidelijkheid niets te wensen overlaten. De media staan er dan ook vol mee. Toch wilde de Europese Commissie van ons vooral nog even weten hoeveel boeren er nu eigenlijk getroffen zijn door de hitte en droogte en waar die zich bevinden. Bovendien wilde de Europese Commissie weten of boeren toch echt niet hun vanggewassen wat laten kunnen inzaaien of dit najaar kunnen inkuilen. Met andere woorden: de ambtenaren zoeken een juridische rechtvaardiging voor een uitzondering op de regels. Want: “we have to respect the rules”, hoor je hen dan zeggen, regels zijn regels! Zo’n moment vergt eigenlijk politiek gezag en dus handelen door de politiek verantwoordelijken. Dat ontbreekt dan vaak.

Vragen over de toekomst van de EU zijn van een ander gewicht dan hoe om te gaan met extreem weer. Maar de essentie is dezelfde. Kijk naar migratie of naar Brexit. Luuk van Middelaar, oud-medewerker van Herman van Rompuy schreef ooit dat Europa goed is in regeltjes maar slecht in gebeurtenissen. Europa managed z’n problemen, maar lost ze daardoor vaak niet op. We je dan iets klaarspelen, dan ben je afhankelijk van mensen die hun verantwoordelijkheid willen nemen voor lastige besluiten. Zoals boeren en tuinders in een crisissituatie snel even wat meer ruimte bieden voor de continuïteit van hun bedrijf.

Klaas Johan Osinga is lobbyist in Brussel voor LTO Nederland.