LLTB-hoofdbestuurslid Jan Veltmans is voor Agriterra een aantal dagen in Uganda geweest. Het klimaat is er perfect voor de landbouw. Maar, in 2050 moeten er 120 miljoen monden worden gevoed in het Oost-Afrikaanse land. Dat lukt alleen als de boeren zich gaan verenigen in coöperaties.
Tachtig procent van de Ugandese bevolking is werkzaam in de agrarische sector. ‘De inwoners zijn zelfvoorzienend en doen wat kleine handel’, vertelt Jan Veltmans. ‘Maar met het oog op de gigantische bevolkingsgroei, moet het allemaal een stuk professioneler.’
Ongeveer driekwart van de bevolking in Uganda is jonger dan 39 jaar. De gemiddelde leeftijd in het land is 15,6 jaar. Ter vergelijking: de gemiddelde Nederlander is 41,6 jaar oud. Dat de gemiddelde leeftijd in Uganda zo laag ligt, zit met name in het feit dat vrouwen op zeer jonge leeftijd kinderen krijgen. Een gezin telt er gemiddeld 6,5 kinderen. In 1980 telde Uganda 18 miljoen inwoners, in 2018 44 miljoen en als de trend doorzet, telt het land in 2050 120 miljoen Ugandezen.
Veltmans trok in Uganda op met een vertegenwoordiging van het UNYFA, de Ugandese variant op het NAJK. Hun motto: Give young people a voice. UNYFA wil een sterke, jonge boerenvereniging zijn en bevorderen dat agrarische jongeren beter in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Veltmans: ‘Ze hebben in één jaar tijd meer dan 20.000 leden binnengehaald. Ik heb gezien dat de wil er bij de jonge boeren zeker is, maar ze missen de middelen om verder te komen. Zo was er bijvoorbeeld een jonge boer bezig met het oppotten van koffieplanten langs de kant van de weg. Ik zag dat de plantjes niet heel groot waren en probeerde hem wat tips te geven. Ik vertelde hem dat hij een grotere, sterkere plant kon kweken als hij een grotere pot zou gebruiken.
Dat wist hij al lang. Maar hij had nou eenmaal geen grotere pot en ook geen geld voor grotere potjes, dus hij moest het doen met de kleine potten die hij had. Daar schrik ik dan toch wel van, omdat we ons dit in Nederland nauwelijks voor kunnen stellen; de potjes kosten maar een paar cent en worden gewoon weggegooid als ze niet meer nodig zijn. Kun je je voorstellen hoe blij deze jongen zou zijn met een paar grotere potten? En bovenal: dan zou hij pas écht verder komen met zijn ‘business’. Dan kan hij meer geld verdienen.’
Ook ging Veltmans langs bij een lerarenopleiding, waar vijftig aankomende leraren in het agro-onderwijs werden opgeleid. ‘Ze hebben maar een paar varkens en kippen. Dat schiet natuurlijk niet op.’
Veltmans geeft aan dat al dit soort initiatieven een boost nodig hebben en dat de jonge boeren op weg moeten worden geholpen om zichzelf beter te bedruipen. ‘Agriterra kan daarbij helpen door trainingen te organiseren op het gebied van governance en lobby en de jonge boeren van tips en tricks te voorzien. Samenwerken is de sleutel voor de jonge Ugandezen en dat moeten ze leren. Anders kunnen die 120 miljoen monden niet gevoed worden in 2050.’